Od 31 sierpnia 2023 r. obowiązuje w Polsce ulga w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), mająca na celu wsparcie osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym. Poniższy artykuł omawia warunki zwolnienia z PCC oraz przybliża najciekawsze przypadki, w których interpretacje przepisów przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) rozstrzygały wątpliwości kupujących.
Warunki Zwolnienia z PCC
Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, ze zwolnienia korzysta sprzedaż:
- prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.
Warunkiem jest, aby kupującymi były osoby fizyczne, które w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie posiadały żadnego z wymienionych praw ani udziału w tych prawach. Wyjątek stanowi posiadanie udziału nieprzekraczającego 50% w nieruchomości nabytego w drodze dziedziczenia.
Zwolnienie przysługuje osobom fizycznym, które w dniu zakupu prawa do mieszkania lub domu, ani przed tym dniem, nie posiadały żadnego z tych praw ani udziału w nich, z wyjątkiem wspomnianego wyżej udziału dziedziczonego.
Kupujący, którzy chcą skorzystać ze zwolnienia, muszą przedstawić notariuszowi oświadczenie potwierdzające spełnienie warunków ulgi. Notariusz jest zobowiązany do pobrania takiego oświadczenia jako płatnik podatku. Podanie nieprawdziwych informacji w oświadczeniu może skutkować odpowiedzialnością karną skarbową, w zależności od wartości narażonego na uszczuplenie podatku.
Interpretacje Dyrektora KIS:
Niewielkie udziały w wielu nieruchomościach:
W interpretacji z 8 listopada 2023 r., dyrektor KIS stwierdził, że nabycie udziałów w kilku nieruchomościach w drodze spadku, gdzie żaden z udziałów nie przekracza 50%, nie pozbawia prawa do zwolnienia z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym. Przepisy nie precyzują, czy 50% odziedziczonych udziałów ma dotyczyć jedynie jednej nieruchomości, co z tym idzie, zapis zinterpretowany na korzyść przyszłego nabywcy.
Zakup domu w stanie surowym:
Interpretacja z dnia z 3 stycznia 2024 r., (nr. 0111-KDIB2-3.4014.486.2023.1.BZ), wyjaśnia, że aby umowa sprzedaży podlegała zwolnieniu z PCC, nieruchomość musi być budynkiem lub lokalem mieszkalnym. Budynek w stanie surowym zamkniętym i nie oddany do użytkowania nie służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, co z tym idzie taka transakcja nie podlega zwolnieniu z PCC.
Darowizna to nie dziedziczenie:
Interpretacja z dnia 4 października 2023 r., (nr.0111-KDIB2-3.4014.264.2023.1.ASZ), wyklucza zwolnienie z ulgi w przypadku udziału nabytego w drodze darowizny, podkreślając w tym miejscu wyłączność dziedziczenia. Ta sama interpretacja odwołuje się również do przepisów KC, wskazując, że w przypadku nabycia udziału w prawie własności nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, nie można uznać, że nabyto wyłącznie udział w prawie własności nieruchomości gruntowych bez prawa własności udziału w budynku mieszkalnym jednorodzinnym.
Intercyza i Wspólność Majątkowa:
Zgodnie z interpretacją z 21 września 2023 r. (nr 0111-KDIB2-2.4014.203.2023.1.PB), dyrektor KIS wyjaśnił, że w przypadku małżonków z rozdzielnością majątkową (intercyzą), gdzie jeden z małżonków posiadał wcześniej nieruchomość, nie można skorzystać ze zwolnienia przy zakupie wspólnej nieruchomości.
Zakup Dwóch Nieruchomości:
W interpretacji z 19 lipca 2024 r. (nr 0111-KDIB2-3.4014.228.2024.1.JKU), dyrektor KIS stwierdził, że zakup dwóch nieruchomości w jednym akcie notarialnym nie uprawnia do zwolnienia z PCC. Ulga dotyczy wyłącznie nabycia jednej nieruchomości mieszkalnej.
Nieruchomość za granicą
Zwolnienie z PCC, określone w art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, nie przysługuje, jeśli kupujący posiada prawo własności do domu lub mieszkania poza granicami Polski. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że organy podatkowe mają uprawnienia do wymiany informacji podatkowych z innymi państwami, aby weryfikować takie przypadki.
Podsumowanie
Zwolnienie z PCC dla osób kupujących pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym jest korzystnym rozwiązaniem, jednak wymaga spełnienia ściśle określonych warunków. Interpretacje organów państwowych pomagają rozwiać niektóre wątpliwości, ale również wskazują na konieczność szczegółowej analizy sytuacji przed skorzystaniem z ulgi. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem.
Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią prawną z siedzibą w Krakowie, aby uzyskać szczegółowe informacje i profesjonalne doradztwo w zakresie zwolnień podatkowych i innych kwestii prawnych związanych z nabywaniem nieruchomości
